چرا عیسی درخت انجیر را نفرین کرد؟

 داستان درخت انجیر بی ثمر در دو مرجع مختلف در اناجیل روایت شده است. اولین بار ما با این داستان در (انجیل متی 21 : 18–22 ) و سپس در (انجیل مرقس 11 : 12 – 14 ) روبرو می شویم. 

اگرچه در نظر ابتدایی میان دو روایت اختلافات اندکی وجود دارند ، اما با مطالعه دقیق آنها هر نوع سوءتفاهمی از میان خواهد رفت. مانند تمامی مراجع کلام خدا ، کلید درک صحیح آنها مطالعه ایشان در محتوایی است که روایت شده‌اند .

برای درک صحیح این آیات بهتر آن است که به ترتیب تاریخی و نیز جغرافیایی آن توجه کنیم. برای مثال ، این اتفاق در چه زمانی رخ داد؟ موقعیت محلی آن رویداد چگونه بود؟ و اینکه این اتفاق در چه مکانی رخ داده است؟ همچنین ، برای درک بهتر این داستان ما نیازمند درک صحیح اهمیت درخت انجیر آن گونه که به قوم اسرائیل مربوط می‌شود بوده و اینکه کاربرد درخت انجیر در کلام خدا به عنوان نمادی برای اسرائیل چگونه است. در انتها ، ما نیازمند شناخت مبناییِ طبیعت درخت انجیر ، موسم رشد و نمو و میوه آوری آن هستیم.

اول ، با نگاهی کلی به موقعیت زمانی این آیات متوجه این مسئله میشویم که این اتفاق در هفته قبل از صلیب شدن خداوند ما عیسی مسیح رخ داده است. عیسی یک روز زودتر در میان ستایش و پرستش قوم یهود که به امید رهایی از اشغالگران رومی به 

دنبال وی به عنوان پادشاه یا مسیح روانه شده بودند وارد اورشلیم شده بود (انجیل متی 21 :1 – 11؛ انجیل مرقس 11 :1 – 11 .)

روز بعد ، عیسی مجدداً از بیت عنیا که در آن ساکن بود به سمت اورشلیم می رفت. در راه ، همانگونه که هر دو روایت متی و مرقس بدان اشاره دارند ، عیسی گرسنه شده و در دور دست درخت انجیر پُربرگی را می بیند (انجیل مرقس 11 : 13 .)

وقتی خداوند با توقع خوردن میوه نزدیک درخت انجیر آمد و چیزی نیافت ، آن را این گونه نفرین کرد ؛ "... از این به بعد میوه تا به ابد بر تو نشود! که در ساعت درخت انجیر خشکید!" (انجیل متی 21 : 19؛ انجیل مرقس 11 : 14 .)متی روایت نفرین درخت انجیر را یکجا نقل قول میکند و آن را بعد از روایت تطهیر هیکل از صرافان توسط خداوند مطرح میسازد. 

روایت لوقا این جریانات را در طول دو روز تعریف میکند ؛ اینکه عیسی مسیح در روز اول در راه تطهیر هیکل ، درخت را نفرین نموده و سپس در روز دوم در راه رفتن به اورشلیم از بیت عنیا ، شاگردان شاهد درخت انجیر خشک شده بودند (انجیل مرقس 11 : 12 – 14

19 – 20 .)البته ، در مشاهده خشک شدن درخت از ریشه ، شاگردان متحیر گردیدند زیرا به عقیده ایشان چنین فرایندی در طبیعت نیازمند هفته ها زمان بود.

بعد از مرور موقعیت زمانی این روایت ، ما قادر به پاسخ دادن به پرسش های بیشمار پیرامون آن خواهیم بود. اولین پرسش که توسط بسیاری مطرح میگردد این است که چرا خداوند ما عیسی مسیح باید درخت انجیر را علیرغم نیامدن فصل میوه نفرین میکرد؟

پاسخ به این پرسش را میتوان از طریق مطالعه ویژگیهای درخت انجیر دریافت نمود. 

میوه درخت انجیر عموماً پیش از برگ ها در می آید و به علت رنگ سبز میوه ها ، معمولا ً تا زمان رسیدن کامل ، آنها به نوعی در میان برگ ها مخفی باقی میمانند . 

بنابراین ، هنگامیکه عیسی خداوند و شاگردانش برگ های درخت انجیر را از دور مشاهده کردند ، علیرغم اینکه هنوز موسم برداشت انجیر نیامده بود ، ایشان توقع یافتن میوه را بر آن داشتند . 

علاوه بر این ، معمولا ً درخت انجیر در موسم میوه دو یا سه دفعه محصول میدهد . این روند با یک بار میوه در فصل بهار آغاز و با یک یا دو بار دیگر در انتهای فصل ادامه پیدا میکند . در برخی از نواحی اسرائیل ، بسته به آب و هوا و شرایط محیطی ، این احتمال وجود دارد که هر درخت انجیر در ده ماه از سال میوه بدهد.

این برای ما علت جستجوی میوه توسط خداوند و شاگردان را حتی خارج از موسم طبیعی محصول روشن میسازد. این واقعیت که درخت دارای برگ بود علیرغم موقعیت برتر ارتفاعی اورشلیم که آنرا در خارج از موسم معمول میوه آوردن قرار میداد ، به نظر نشانه خوبی برای لزوم میوه داشتن آن بود.

در رابطه با اهمیت و معنی این روایت ، پاسخ را در موقعیت زمانی و نیز درک اینکه درخت انجیر چگونه بطور نمادین به عنوان نماینده اسرائیل بکار میرفت باید جستجو کرد. اول از نقطه نظر زمانی ، عیسی مسیح خداوند تازه در میان نواختن شیپورها و توقعاتی عظیم به اورشلیم وارد شده بود اما به عوض برآوردن آرزوهای مردم ، او به تطهیر هیکل و نفرین درخت انجیر بی ثمرمبادرت ورزید . 

هر دوی این عملکردها در ارتباط با شرایط روحانی اسرائیل دارای اهمیت فراوان هستند. با تطهیر هیکل و انتقاد از نحوه پرستش

رایج در آن (انجیل متی 21 : 13؛ انجیل مرقس 11 : 17 ،) عیسی در عمل پرستش اسرائیل را مردود اعلام کرد. با نفرین درخت انجیر ، خداوند بهطور نمادین اسرائیل را به عنوان یک قوم رد نمود و به نوعی ، این هشدار را برای ایمانداران مسیحی بر جا گذارد؛ اینکه کسانی که تنها اعتراف ایمان به او را دارند اما هیچ نشانهای از ارتباط با خداوند در زندگیشان نمایان نیست نیز به همین سرنوشت دچار خواهند شد. خداوند مسیحیان بی ثمر را نیز انکار خواهد کرد.

حضور درخت انجیر پُرثمر نمادی برای برکت و کامیابی قوم اسرائیل محسوب میگردید . به همین منوال ، غیبت و یا مرگ درخت انجیر ، نماد داوری و مردود شدگی برای به حساب می آمد . این درخت انجیر بی ثمر ، به طور نمادین ، نماینده مرگ روحانی اسرائیل بود که اگرچه در ظاهر بسیار مذهبی عمل کرده و تمامی قربانی‌ها و مناسک را بجا می آورد ، اما در حقیقت به خاطر گناهانش ، از نظر روحانی و معنوی بی ثمر بود. 

با تطهیر هیکل و نفرین درخت انجیر ، عیسی مسیح داوری قریب الوقوع اسرائیل و قدرت خویش را برای انجام آن به نمایش گذارد. این کار خداوند همچنین یادآور این واقعیت است که تنها انجام مناسک و اعتراف های مذهبی متضمن نجات اشخاص نیست مگر اینکه میوه نجات راستین در زندگی ایشان نمایان باشد.

این حقیقت را بعداً روح القدس به قلم یعقوب ، برادرخوانده خداوند آشکار میسازد که ؛ "ایمان بدون عمل در خود مرده است" (یعقوب 2 : 26.)

درس مهم این درخت انجیر برای ما اهمیت ثمره آوردن (غلاطیان 5 :22 – 23 )و نه فقط صورت دینداری داشتن است. خدای ما بی ثمرگی را داوری میکند و توقع وی از کسانی که با وی ارتباط دارند این است که "ثمره بسیار بیاورند " (انجیل یوحنا 15 : 5 –8 )