کتاب امثال فصل بیستم

1شراب تمسخر می‌کند و باده عربده می‌کشد؛ حکیم نیست هر آن که فریفتۀ آنان شود.
2هیبتِ شاه همچون شیر می‌غرد؛ هر که خشمش برانگیزد، جان بر باد می‌دهد.
3دوری از نزاع، عزّت آدمی است اما تن هر نادان برای مجادله می‌خارد!
4کاهل زمین را در فصلش شخم نمی‌زند؛ پس در موسم درو گدایی می‌کند و چیزی نمی‌یابد.
5مشورت همچون آبی است عمیق در دل انسان، مردی فهیم خواهد که آن را بیرون کشد.
6بسا کسان که مدعی محبتی پایدارند اما شخص وفادار را کهِ تواند یافت؟
7پارسا در راستی سلوک می‌کند؛ خجسته‌اند فرزندانی که پس از او می‌آیند!
8شاه که بر مسند داوری نشیند، به نگاه خود شرارتها را یکسره غربال کند.
9کیست که تواند گوید: «من دل خود را طاهر ساخته‌ام؛ من از گناه خویش پاک شده‌ام»؟
10وزنه‌های متفاوت و پیمانه‌های مختلف، خداوند از هر دو کراهت دارد.
11جوان را از کارهایش براستی می‌توان شناخت، که آیا رفتارش پاک و درست است، یا نه.
12گوش شنوا و چشم بینا، هر دو آفریدۀ خداوند است.
13خواب را دوست مدار، مبادا فقیر شوی؛ چشمانت بگشا تا از نان سیر شوی.
14خریدار می‌گوید: «بد است، بد است»، آنگاه می‌رود و به خرید خویش می‌بالد!
15طلا یافت می‌شود و یاقوت بسیار است، اما لبهایی که به معرفت سخن گویند، گوهرِ کمیابند.
16جامۀ آن کس را که ضامن غریبه می‌شود، بگیر! لباس آن کس را که برای غریبه ضمانت می‌کند، گرو نگاه دار.
17نانِ فریب به مذاق آدمی لذیذ می‌آید، اما سپس، دهانش از سنگریزه پر می‌شود.
18چون تدبیر می‌کنی، مشورت بخواه؛ با کسب هدایت به جنگ برو.
19سخن‌چین، رازها را فاش می‌کند؛ پس با مرد پرگو همنشینی مکن!
20هر که پدر یا مادر خود را نفرین کند، چراغش در تاریکی غلیظ خاموش خواهد شد.
21اموالی که در آغاز به‌شتاب به دست آید، در پایان، برکت نخواهد داشت.
22مگو: «بدی را تلافی خواهم کرد!» منتظر خداوند باش که تو را نجات خواهد بخشید.
23خداوند از وزنه‌های متفاوت کراهت دارد، ترازوی ناراست نیکو نیست.
24قدمهای انسان از جانب خداوند است، پس آدمی راه خود را چگونه بفهمد؟
25دامی است برای انسان که به‌شتاب چیزی را وقف کند و تازه پس از آن به نذر خود بیندیشد!
26پادشاهِ حکیم شریران را چون کاه غربال می‌کند؛او چرخ خرمن‌کوب را بر آنان می‌راند.
27روح آدمی چراغ خداوند است‏ (20‏:27 یا: «چراغ خداوند روح آدمی را می‌کاود و اعماق وجود او را».) که اعماق وجود او را می‌کاود.
28محبت و امانت، نگاهدار پادشاه است؛ تخت او از محبت برقرار می‌ماند.
29جلال جوانان، قدرت آنان است، شوکت پیران، موی سفیدشان.
30ضربات مجروح‌کننده، شرارت را می‌ساید، و کتک، اعماق وجود را پاک می‌کند